Jedinstveni prirodni fenomeni i bogato kulturno-istorijsko blago, istok Srbije čine pravim turističkim rajem. Mnoge atrakcije istočne Srbije izdvajaju se kao jedinstvene u čitavoj Evropi. Uprkos tome, o njima se malo zna. Danas ispravljamo tu nepravdu.
Donosimo vam sedam malo poznatih činjenica o istočnoj Srbiji koje će vas fascinirati i inspirisati na istraživanje ovog dela Srbije. Krećemo!
Najveća pećinska dvorana u Srbiji nalazi se u istočnoj Srbiji
Na ulazu u Lazarev kanjon nalaze se Zlotske pećine. Reč je o kompleksu pećina od kojih su najpoznatija Lazareva i Vernjikica pećina. Pećine se nalaze na 18. kilometru od Bora, putem preko Brestovačke banje. Lazareva i Vernjikica pećina se nalaze na oko 100 metara udaljenosti jedne do druge
Čitav pećinski kompleks podeljen je na 11 prostorija: Prijemna, Kaskadna, Vilingrad, Koloseum, Mramorje, Gotska Katerdrala, Dvorana Oružja, Venerin hram i Siparska dvorana.
Vernjikica pećina je poznata po tome što ima najveću pećinsku dvoranu u Srbiji – Koloseum. Reč je o dvorani prečnika 60m i visine 50m. Cena ulaznica za ceo pećinski kompleks iznosi svega 250 dinara.
Lepenski vir je najstarije urbano naselje u Evropi
U okviru Nacionalnog parka Đerdap, a 16 km od Donjeg Milanovca nalazi se Lepenski vir. Procenjuje se da se ovo naselje razvilo još 8.000 godine p.n.e što ga čini najstarijim urbanim naseljem u Evropi.
Arheološko nalazište je lepo uređeno i u njemu možete videti ostatke sakralne arhitekture koji datiraju iz perioda 6500-5500 godine p.n.e. U Centru za posetioce možete videti i veliki broj skulptura iz tog perioda. Cena ulaznice iznosi 500 dinara.
Istok Srbije krije jedinu prašumu u našoj zemlji
Krećući se od Despotovca ka središtu Kučajskih planina, na 15. kilometru nalazi se – prašuma. Reč je o bukovoj prašumi Vinotovači, u kojoj više od 350 godina ljudska ruka nije intervenisala. Pojedina stabla u prašumi stara su oko 200 godina, dostižu visinu i preko 45 metara, i debljinu preko 1 metra. Kroz prašumu protiče potok Vinatovac, leva pritoka Resave, pa prizori deluju zaista bajkovito.
U Vinatovači važi poseban režim zaštite, zahvaljujući kom nijedno stablo nije izneto iz šume, čak ni ona koja su pala po uticajem prirode. Put do same prašume može da bude jedina mana, pošto je reč o makadamu. Međutim, prizori koje ćete videti su zaista vredni malo dužeg putovanja.
Drugo najčistije jezero u Evropi nalazi se nedaleko od Zaječara
Na 11 km puta od Zaječara ka Boru nalazi se Rgotsko jezero. Prema zvaničnim podacima, ovo jezero je drugo najčistije jezero u Evropi, ispre njega je samo jedno jezero u Nemačkoj. Temperatura ovog jezera iznosi prijatnih 25-26 stepeni celzijusovih. Rgotsko jezero tako spada u najtoplija jezera Srbije.
Površina ovog jezera je oko 3 ha, a dubina se kreće i do 40m. Zanimljivo je da je jezero slučajno otkriveno 1978. godine, prilikom iskopavanja kvarcnog peska. Voda je slučajno izbila i rudari su morali da napuste iskopine. Nastalo je jezero koje je čisto i toplo upravo zahvaljujući kvarcnom pesku.
Najveća klisura Evrope je Đerdapska klisura
Na severoistoku Srbije, na granici sa Rumunijom nalaz se Đerdapska klisura – najduža i najveća klisura probojnica u Evropi. Sačinjena je od četiri klisure i tri kotline: Golubačka klisura, Ljupkovska kotlina, zatim klisura Gospođin vir, Donjomilanovačka kotlina, potom klisure Mali i Veliki kazan, Oršavska kotlina i na kraju Sipska klisura. Ukupna dužina Đerdapske klisure iznosi oko 100km.
Đerdapska klisura se nalazi u okviru Nacionalnog parka Đerdap, pa je često odredište za jednodnevne izlete. Pored samog nacionalnog parka i klisure, atrakcije čine i Golubačka tvrđava, kao i Trajanova tabla. Sve atrakcije se nalaze duž Dunava.
Najposećenija banja Srbije je Sokobanja
Sa preko 600.000 posetilaca u 2022. godini Sokobanja je najposećnija banja Srbije. Dugo godina je to bila Vrnjačka banja, međutim Sokobanja je sada preuzela tron, a tome je doprineo veliki broj stranih turista koji su prepoznali potencijal ove banje.
Turiste, pored klasičnog banjskog turizma obogaćenog wellness i spa uslugama, privlače i mogućnosti za aktivan odmor. Najviše mogućnosti za aktivnosti pružaju okolne planine Rtanj i Ozren, pa je pored planinarenja popularan i planinski biciklizam. Ono što ponudu Sokobanje najviše obogaćuje u kulturno-istorijskom pogledu je – Sokograd. Ako se nađete u Sokobanji ova tvrđava iz XIII veka je nezaobilazna znamenitost.
Najviše kamene kapije u Evropi nalaze se u istočnoj Srbiji
Na 30 kilometara od Negotina, u kanjonu Vratne nalazi se pravo čudo prirode. Tri impozantna prirodna svoda, Velika prerast, Mala prerast i Suva prerast, u narodu su dobila naziv Vratnjanske kapije. Reč je o kamenim svodovima koji su najviši u Evropi, a istovremeno se ubrajaju i među najlepše.
Mala prerast se nalazi samo 200 m od manastira Vratna. Visoka je 34 metra, dugačka 30 metara i široka 15 metara. Velika prerast visoka je 45 m, dužine 23 m i širine 30 m. Poslednja je Suva prerast koja je visoka 34 metara, dugačka 15 metara i visoka 10 metara, ona je ujedno i najlepša, ali moramo da vas upozorimo i najnepristupačnija.
Kanjon reke Vratne je i prava riznica biljnih i životinjskih vrsta, pa se tako na ovom mestu nalazi 24 vrste drveta, 170 vrsta trava, te preko 50 različitih vrsta ptica. Ovo je još jedna potvrda da se radi o pravom čudu prirode.
Naš članak je bio skromni pokušaj da ispravimo “nepravdu” načinjenu istočnoj Srbiji i damo joj mesto koje zaslužuje na turističkoj mapi Srbije, ali i Evrope. Sledeći korak je na vama. Opredelite se za neku znamenitost istoka Srbije i posetite je. Sigurni smo da se nećete pokajati!